Wat zijn nu precies bedrijfseconomische omstandigheden?
Bedrijfseconomische omstandigheden kunnen leiden tot ontslag. Wat zijn nu precies bedrijfseconomische omstandigheden? In deze blog worden deze omstandigheden voor u op een rij gezet. Hierna volgt eerst een aantal basics over ontslag om bedrijfseconomische omstandigheden.
Basics
Om ontslag op basis van bedrijfseconomische omstandigheden te realiseren, is het in principe nodig een ontslagprocedure te voeren bij het UWV. Het UWV verleent toestemming voor ontslag als er onder andere een redelijke ontslaggrond is.
Van een redelijke ontslaggrond is bijvoorbeeld sprake als structureel noodgedwongen arbeidsplaatsen moeten vervallen als gevolg van het door bedrijfseconomische omstandigheden treffen van maatregelen voor een doelmatige bedrijfsvoering. Die te treffen maatregelen kunnen verband houden met verschillende bedrijfseconomische omstandigheden, zoals:
• slechte of slechter wordende financiële situatie;
• werkvermindering;
• organisatorische of technologische veranderingen; en
• bedrijfsbeëindiging.
Deze omstandigheden zijn ook benoemd in de Uitvoeringsregels van het UWV. Die regels bevatten een overzicht van de belangrijkste wettelijke en ministeriële regels over ontslag om bedrijfseconomische redenen alsook een toelichting over hoe het UWV die regels toepast.
Bij de ontslagaanvraag, waarmee de ontslagprocedure wordt gestart, moeten de bedrijfseconomische omstandigheden, waarop door de werkgever een beroep wordt gedaan, worden onderbouwd. Hierbij heeft de werkgever de taak om gegevens te verstekken. Uit die gegevens moet dan blijken dat de bedrijfseconomische omstandigheden het verval van arbeidsplaatsen (het ontslag) rechtvaardigt.
Verleent het UWV toestemming voor ontslag, dan kunnen de arbeidsovereenkomsten van de werknemers, die door de werkgever bij het UWV zijn “voorgedragen” voor ontslag, worden opgezegd.
Tot zover de basics. Tijd voor een beschrijving van de hiervoor beschreven bedrijfseconomische omstandigheden. Te beginnen met een slechte of slechter wordende financiële situatie.
Slechte of slechter wordende financiële situatie
Door omstandigheden kunnen ondernemingen in financieel zwaar weer belanden, bijvoorbeeld door de coronacrisis of door onverwachts sterk stijgende prijzen. Hierdoor kunnen ondernemingen geconfronteerd worden met een slechte of slechter wordende financiële situatie.
Die situatie en de oorzaak daarvan moet door de werkgever worden beschreven in de ontslagaanvraag. Daarnaast wordt van de werkgever verlangd dat hij het UWV financiële kerngegevens levert van de laatste 3 boekjaren en van het lopende boekjaar. Die kerngegevens betreffen onder andere: de bedrijfsopbrengst, het kostentotaal, het bedrijfsresultaat, het nettoresultaat en het eigen vermogen.
Ook wordt van de werkgever verlangd dat hij het UWV prognoses aanlevert om het UWV inzicht te verschaffen in de resultaten- en liquiditeitsontwikkeling bij gewijzigd- en ongewijzigd beleid met als doel de effecten van de te treffen maatregelen op het resultaat en de liquiditeit aannemelijk te maken.
Uiteindelijk beoordeelt het UWV aan de hand van onder andere deze gegevens of er sprake is van een slechte of slechter wordende financiële situatie en dus of de werkgever deze bedrijfseconomische omstandigheid terecht aanvoert.
Werkvermindering
Minder opdrachten, minder klanten, minder gasten: er is minder werk met als gevolg een feitelijke overbezetting van personeel. Bij werkvermindering ligt de focus op die overbezetting.
Ook hier geldt dat de oorzaak daarvan door de werkgever moet worden beschreven in de ontslagaanvraag. Hierbij wordt van de werkgever verlangd dat hij onder andere inzicht verschaft in de ontwikkeling van de hoeveelheid werk en de personele bezetting zodat kan worden vastgesteld of de werkvermindering van incidentele of structurele aard is.
En heeft de werkgever voldoende inspanningen verricht om bijvoorbeeld nieuwe opdrachten te werven of klanten te behouden? Wat is de prognose van de omvang van de werkzaamheden voor de toekomst?
Onder andere op basis van de antwoorden op deze en dit soort vragen beoordeelt het UWV of het voorgenomen aantal te vervallen arbeidsplaatsen in goede verhouding staat tot de verminderde hoeveelheid werk en of de ontslagaanvraag moet worden gehonoreerd.
Organisatorische of technologische veranderingen
Het bedrijf efficiënter inrichten of het implementeren van andere werkprocessen (zoals digitalisering en automatisering) kunnen onvermijdelijk zijn om in de concurrentieslag niet op achterstand te raken. Reorganiseren om zakelijke, strategische motieven.
Door de werkgever moet in dat geval worden toegelicht dat de voorgenomen veranderingen ten dienste staan van een doelmatige bedrijfsvoering. De ontslagaanvraag moet dan worden onderbouwd met onder andere een beschrijving van de gevolgen voor de verschillende afdelingen, aanwezige functies en de verdeling van de eventueel resterende werkzaamheden.
Komt het UWV tot het oordeel dat de voorgenomen veranderingen een bedrijfseconomische omstandigheid zijn op basis waarvan zij toestemming verleent voor ontslag, dan kan de gewenste reorganisatie met succes worden doorgevoerd.
Bedrijfsbeëindiging
De activiteiten van het bedrijf worden definitief gestaakt. Bijvoorbeeld om leeftijd- of gezondheidsredenen of het ontbreken van een geschikte opvolger. Een werkgever heeft in principe de vrijheid om zijn bedrijf te sluiten als hem dat gegeven de omstandigheden juist voorkomt.
Wel moet hij de beweegredenen motiveren en aantonen dat de activiteiten van het bedrijf daadwerkelijk definitief worden gestaakt. Zo kan de werkgever stukken overleggen waaruit dit blijkt. Het gaat dan om stukken over de bestemming van het pand (zoals een huuropzegging of geplaatste verkoopadvertentie), de inventaris, de voorraad, klantenbestanden, lopende projecten et cetera.
Worden de beweegredenen voldoende gemotiveerd én aangetoond, dan verleent het UWV doorgaans de toestemming voor ontslag.
Wilt u meer informatie over reorganiseren of de hiervoor beschreven bedrijfseconomische omstandigheden? Stuur Robbert Golsteijn een mail. Hij neemt dan vrijblijvend contact met u op.