Mag een bank zomaar de bancaire relatie opzeggen?
Sinds 2018 ontvingen meerdere banken significante boetes van toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB) vanwege het niet voldoen aan hun verplichting om onder meer witwassen tegen te gaan. Sindsdien beoordelen banken mogelijke nieuwe cliënten strenger en worden bestaande cliënten opnieuw beoordeeld op mogelijke risico’s.
Het gevolg is dat in de praktijk banken bestaande cliëntrelaties opzeggen. De gevolgen voor de rekeninghouder zijn ingrijpend. Bestaande financieringen moeten elders worden ondergebracht en de toegang tot het bancaire verkeer wordt feitelijk ontzegd. De opzegging heeft immers tot gevolg dat een rekeninghouder geen girale betalingen meer kan verrichten. Mag dit zomaar?
Het uitgangspunt is dat zowel een bank als een rekeninghouder private (rechts)personen zijn. Er is dus sprake van contractsvrijheid. Beide partijen hebben de vrijheid de tussen hen overeengekomen afspraken te beëindigen. Een bank mag een bancaire relatie echter volgens de rechter niet zomaar opzeggen. Een bank heeft in het maatschappelijke verkeer een bijzondere zorgplicht. Deze zorgplicht houdt mede in dat opzegging van de bancaire relatie alleen mogelijk is bij een voldoende zwaarwegende reden voor de bank en indien dit, aldus de rechter, naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid aanvaardbaar is. Of de beëindiging van de bancaire relatie door de bank aanvaardbaar is, hangt af van de omstandigheden van het geval.
In de rechtspraak zijn er verschillende uitgangspunten geformuleerd om te beoordelen of de opzegging van de bancaire relatie aanvaardbaar is. Als het gevolg is dat de rekeninghouder bij geen andere bank meer kan bankieren en daardoor feitelijk geen toegang meer heeft tot het bancaire verkeer, moeten de belangen dusdanig zwaar zijn (bijvoorbeeld strafrechtelijke gedragingen via de bankrekening) dat een opzegging gerechtvaardigd is. Daarnaast dient de bank zich altijd te houden aan haar bancaire zorgplicht.
Indien uw bank besluit om de bancaire relatie met u op te zeggen, op grond van welke reden dan ook, neem dan contact op met ons. Wij kunnen beoordelen of de opzegging in overeenstemming met de wet is en kunnen u bijstaan in het conflict met de bank of assisteren wij u bij het vinden van een andere bank.