De grens is bereikt rondom integriteit

Werkgevers worden door een nieuw wetsvoorstel verplicht om een gedragscode tegen ongewenst gedrag op de werkvloer in te voeren. Ongewenst gedrag zoals seksuele intimidatie, pesten, discriminatie en geweld komt helaas vaak voor en kan ernstige gevolgen hebben voor slachtoffers, zoals psychische klachten, ziekte en zelfs uitval. In 2023 meldde 7% van de werknemers te maken te hebben gehad met ongewenst gedrag van collega’s of leidinggevenden. De verantwoordelijkheid voor het bieden van een veilige werkomgeving ligt bij werkgevers, maar uit jurisprudentie blijkt dat zij vaak worstelen met de invulling van deze zorgplicht. De wetgeving over de eisen die aan werkgevers worden gesteld, is niet altijd duidelijk.

Volgens de Arbowet zijn werkgevers verplicht om een veilige werkomgeving te creëren en psychische belasting door ongewenst gedrag, zoals stress door pesten of seksuele intimidatie, te voorkomen. Dit valt onder 'goed werkgeverschap' en houdt in dat werkgevers een risico-inventarisatie (RI&E) moeten maken en een plan van aanpak moeten opstellen om ongewenst gedrag te beperken. 

Het wetsvoorstel beoogt nu een verplichting voor werkgevers met 10 of meer medewerkers om een gedragscode op te stellen, die specifiek regels moet bevatten voor gewenst en ongewenst gedrag. Het doel is zowel preventief (om ongewenst gedrag te voorkomen) als curatief (om de gevolgen van ongewenst gedrag te beperken).

De gedragscode moet duidelijke maatregelen bevatten voor het geval de regels worden overtreden, zoals een sanctiebeleid dat varieert van waarschuwingen tot ontslag, afhankelijk van de ernst van het gedrag. Ook moet er in de code worden aangegeven waar werknemers terecht kunnen voor hulp en ondersteuning, bijvoorbeeld bij een vertrouwenspersoon. 

Het opstellen van de gedragscode is echter geen taak voor werkgevers alleen; werknemers moeten actief worden betrokken bij het proces. Dit zorgt ervoor dat de code breed gedragen wordt en effectief kan zijn. Daarnaast moeten werkgevers zorgen voor goede voorlichting over de code, bijvoorbeeld door deze op intranet te plaatsen of in het personeelshandboek op te nemen, zodat werknemers goed op de hoogte zijn en blijven van de regels.

Het doel van het wetsvoorstel is om ongewenst gedrag op de werkvloer te verminderen en de gevolgen ervan te beperken, door werkgevers duidelijke richtlijnen te geven om een veilige werkomgeving te creëren. Dit komt niet alleen ten goede aan de werknemers, maar bevordert ook de werksfeer en productiviteit. Het wetsvoorstel maakt duidelijk dat de vrijblijvendheid voor werkgevers om dit probleem aan te pakken voorbij is.

Kennissessie
Over hoe bestuurders en toezichthouders in meer brede zin moeten omgaan met integriteit binnen organisaties geven Alexandra van Gestel (Fiducialex) en Dominique Roomberg (Adelmeijer Hoyng Advocaten) op 18 maart a.s. een kennissessie. 
Ben je actief als bestuurder of toezichthouder in de zorg, onderwijs of cultuursector, dan is dit een leerzame ochtendsessie. Wees welkom! Aanmelden kan via deze link.