Wat is een website juridisch?

Tegenwoordig zijn websites niet meer weg te denken. Website vervullen een belangrijke functie in het handelsverkeer, bijvoorbeeld als bron van informatie, of als portal om aankopen te doen. Websites kunnen ook een grote economische waarde vertegenwoordigen. Des te merkwaardiger is het dat de vraag hoe een website goederenrechtelijk moet worden geduid nog steeds onbeantwoord is.


Moeten we een website zien als een zaak of als een vermogensrecht? Die vraag wordt niet beantwoord door het feit dat op de inhoud van een website doorgaans een auteursrecht zal rusten. Het auteursrecht is het exclusieve recht om een werk, dat aan bepaalde originaliteitscriteria voldoet, openbaar te maken of te verveelvoudigen. Het auteursrecht is een vermogensrecht. Maar het zegt niets over de vraag wie eigenaar is van het werk dat auteursrechtelijk beschermd is.

De wet definieert een zaak als een voor menselijke beheersing vatbaar stoffelijk object. Om nu te zeggen dat een website een stoffelijk object vormt… Natuurlijk, je kunt het beeldscherm aanraken, maar de website van het beeldscherm plukken lukt niet. Toch werd onlangs in een rechtszaak betoogd dat een website een zaak is, omdat de vraag aan de orde was of een website wel onderwerp kan zijn van huurkoop. In de wet is huurkoop namelijk gedefinieerd als een koop en verkoop op afbetaling van een zaak: De verkochte zaak gaat pas in eigendom over naar de koper na algehele betaling. De rechter oordeelde dat een website eerder moet worden gezien als een vermogensrecht dan als een zaak, maar dat dit uiteindelijk niet uitmaakt voor de vraag of een website onderwerp kan zijn van huurkoop omdat er weer een andere wettelijke bepaling is die vermogensrechten met zaken gelijkstelt indien het gaat om huurkoop.

De vraag of een website een zaak of een vermogensrechtrecht is, is bijvoorbeeld ook relevant voor de kwalificatie van tot een overeenkomst met een websitebouwer. Is de website een zaak, dan kunnen we wellicht spreken over een overeenkomst van aanneming van werk. Is het een vermogensrecht, dan is het een overeenkomst van opdracht in de rede. De kwalicatie van een website als zaak of vermogensrecht is dus relevant om te bepalen welk wettelijk regime van toepassing is.

Hoe dit issue, dat overigens niet beperkt is tot websites, maar ook ziet op software en digitale data, uiteindelijk zijn oplossing vindt en of dit de richting is die eerder door de eerste lijnsrechter is aangehouden, moet worden afgewacht. Het laatste woord hierover is aan de Hoge Raad indien de wetgever niet vóórdien hieraan aandacht schenkt.