Prijs verhullen is misleidend en dus onrechtmatig

Aanbieders van producten en diensten moeten volledig transparant zijn over de prijs die zij in rekening brengen aan consumenten. Zeker in reclamecampagnes. Zelfs als prijzen of extra kosten weliswaar vermeld worden, maar onderbelicht zijn, kan dat een oneerlijke handelspraktijk zijn.

Canal Digital lanceerde een nieuwe reclamecampagne voor haar tv-zenderpakketten. Onderdeel van de reclamecampagne was een tv-spot. In die tv-spot was bovenin het scherm duidelijk de maandelijkse abonnementsprijs € 20,- te zien. Ook noemde een voice-over deze maandelijkse abonnementsprijs. Onderaan het beeldscherm, werd deze prijs nogmaals genoemd bij de optelling van de totaalprijs. Maar: bij de optelling van de totaalprijs werd tevens vermeld dat er nog een halfjaarlijkse prijs van € 52,- extra gold. De optelling van de totaalprijs was met kleine letters geschreven en verscheen circa 6 seconden korter in beeld dan de maandelijkse prijs. De halfjaarlijkse prijs werd wel vermeld, maar die viel minder goed op dan de maandelijkse prijs.

Handelspraktijken zijn oneerlijk als een handelaar informatie verstrekt die onjuist of onvolledig en dus misleidend is (bijvoorbeeld) ten aanzien de prijs van een product. In de reclamecampagne van Canal Digital, klopte de totaalprijs die werd genoemd. Bepaalde prijsonderdelen vielen alleen minder goed op. Kan er dan toch sprake zijn van een oneerlijke handelspraktijk?

Het Europese Hof van Justitie (EHvJ) oordeelde van wel. Volgens het EHvJ gaat het om de vraag of een gemiddelde consument – dat is een redelijk geïnformeerde, omzichtige en oplettende consument – door een misleiding in de reclame-uiting ertoe bewogen kan worden een besluit over een aankoop te nemen dat hij zonder de misleiding niet zou hebben genomen. Daarvan kan sprake zijn als de prijs van een product wordt opgesplitst in meerdere componenten en slechts één component op de voorgrond wordt geplaatst. Bij de gemiddelde consument kan daardoor de onjuiste indruk worden gewekt dat hem een voordeligere prijs wordt aangeboden dan daadwerkelijk het geval is. Ondanks dat de informatie die in een reclame-uiting wordt verstrekt juist en volledig is, kan de reclame-uiting in haar geheel bezien tot een onjuiste, en dus misleidende, perceptie leiden. Als daardoor het aankoopgedrag van consumenten kan worden beïnvloed - en dat is altijd het geval als de misleiding op de prijs ziet - is er sprake van een oneerlijke handelspraktijk die onrechtmatig is jegens consumenten.