Aansprakelijkheid gemeente bij termijnoverschrijding

Is de gemeente zonder meer aansprakelijk voor overschrijding van wettelijke termijnen?

Onlangs is een uitspraak van de Hoge Raad gepubliceerd in een zaak, waarin een projectontwikkelaar schadevergoeding vordert van een gemeente omdat de gemeente de bouwaanvragen niet tijdig in behandeling heeft genomen en is tekortgeschoten in de nakoming van haar verplichtingen uit de exploitatieovereenkomst.

De betreffende projectontwikkelaar heeft in 2005 een perceel in eigendom verkregen, waarop hij woningen wil realiseren. In november 2008 heeft de projectontwikkelaar in dat verband met de gemeente een exploitatieovereenkomst gesloten. De projectontwikkelaar en de gemeente zijn in de exploitatieovereenkomst overeengekomen dat de projectontwikkelaar de infrastructuur zal aanleggen. De gemeente heeft zich in de overeenkomst verplicht om zich in te spannen om op basis van een goede ruimtelijke ordening de benodigde planologische- en vergunningprocedures tot uitvoering te brengen en af te ronden binnen de wettelijke termijnen.

De Hoge Raad oordeelde dat de enkele omstandigheid, dat de gemeente een besluit neemt met overschrijding van de wettelijke beslistermijn, onvoldoende is voor de aansprakelijkheid van de gemeente voor de schade die daardoor is ontstaan. Voor die aansprakelijkheid zijn bijkomende omstandigheden nodig. 

Het gaat dan om omstandigheden die, volgens de Hoge Raad, meebrengen dat de gemeente in strijd heeft gehandeld met de in het maatschappelijk verkeer in acht te nemen zorgvuldigheid. Daarbij kunnen onder meer van belang zijn de mate waarin de beslistermijn wordt overschreden, de oorzaak van de termijnoverschrijding en de voor de gemeente kenbare belangen van de betrokken belanghebbenden (de projectontwikkelaar). 

De uitkomst in deze zaak is, naar mijn mening, onbevredigend. De gemeente heeft immers een overeenkomst gesloten met de projectontwikkelaar en partijen dienen met elkaars belangen rekening te houden. Indien de beslistermijnen uitlopen als gevolg van bezwaren van derden, dan is dat niet aan de gemeente toe te rekenen. Het aanvangen van de procedures heeft de gemeente echter in eigen hand.

Wordt u geconfronteerd met een gemeente of ander overheidsorgaan dat zich niet aan afgesproken termijnen houdt? Wij adviseren u graag!